De cowboys van de Camargue worden Gardians genoemd. Deze veehoeders rijden op Camarguepaarden en hebben als attributen een drietand (ferri) en een lasso (sedan). Ze zijn verenigd in broederschappen die de eeuwenlange tradities van de Camargue in eer houden. De oudste gardians gilde van de Camargue is de Confrérie de Saint-Georges uit 1512.
In dorpen en steden in de Camargue en omgeving tonen de Gardians hun paardrijkunsten tijdens festiviteiten. Tot de bekendste evenementen behoort het Fête des gardians op 1 mei te Arles. Er zijn veel meer traditionele festiviteiten waarin deze veehoeders, hun stieren en paarden een rol spelen. Daartoe behoren Provinciaalse stierengevechten. In deze stierengevechten wordt niet op leven en dood gestreden. Evenmin is er sprake van speren of andere folteringsmiddelen. Vind je dat dergelijke tradities sowieso niet door de beugel kunnen? Vergeet dan niet dat deze dieren een groot deel van het jaar in de vrije natuur leven en veel bewegingsvrijheid kennen. Het leven van vleeskalven in onze regionen steekt daar schrijnend tegen af. Wie diervriendelijk consumeert mag oordelen.
Witte paarden, zwarte stieren en manadas
Camarguepaarden zijn wit, klein en robuust. De veulens hebben de eerste vier tot vijf jaar een donkere vacht. Deze half wilde paarden staan normaliter niet op stal. Hun brede platte hoeven zijn een ideale aanpassing aan drassige grond. De Camarguepaarden zijn zeer geschikt voor lange tochten. Ze onderscheiden zich van andere rassen door hun grote uithoudingsvermogen en wendbaarheid. Vroeger werden ze ook gebruikt voor het dorsen van graan.
De Camargue stieren zijn klein, zwart en hebben liervormige hoorns. Vroeger leefden deze snelle stieren in het wild. Nu worden ze in kudden, manades, gehoed. Ze worden vooral gefokt voor hun vlees. Slechts een klein deel van de stieren is bestemd voor stierenrennen en de arena. In het voorjaar worden de eenjarige stieren gebrandmerkt en hun oren worden ingekeept. Dit gebeurt tijden de ferrade, een traditioneel feest.
Huizen en cabanas
Cabanas zijn de ranches van de Gardians. Vroeger waren dat eenvoudige gevlochten hutten van stro en leem met hout voor de constructie. Een rieten wand deelde de woning onder in een leefruimte en een slaapkamer. De hutten hadden vaak een kruis boven de nok. Stierenhorens hoog boven de voordeur dienden boze geesten buiten te houden. Aan de achterzijde is de cabane afgerond om beter weerstand te bieden tegen de wind. Ook veel andere bewoners van de Camargue leefden in soortgelijke eenvoudige woningen.
Toen Vincent van Gogh in 1888 in Les Saintes-Maries-de-la-Mer was, heeft hij dergelijke huisjes getekend en geschilderd (links). Aspecten van de historische behuizing zijn gecultiveerd in comfortabele eigentijdse woningen. Zo zijn de muren witgepleisterd en de daken vaak van riet. De hedendaagse woningen zijn meestal een stuk groter dan vroeger.
Musée camarquais; het dagelijkse leven van de Camargue bewoners gedurende de eeuwen
In Musée camarquais kom je meer te weten over het leven in de Camargue gedurende de eeuwen. Het is een klein streekmuseum met vooral aandacht voor het leven in de 19de-eeuw. De moeilijke leefomstandigheden in het verleden en tradities komen aan bod. Dit gebeurt aan de hand van o.a. gebruiksvoorwerpen, folkloristische objecten en uitvergrote zwart/wit foto’s. Spectaculaire museumobjecten ontbreken. Bij Musée camarquais is een wandelparcours van 3,5 km uitgezet. Het leidt langs akkers, weiden, moerassen en irrigatiekanalen.
Provençaalse stierengevechten
De Provençaalse stierengevechten (course Camarguaise/course à la Cocarde) zijn niet bloedig. Het is de bedoeling dat de deelnemers een rozet tussen de hoorns plukken. Deze rozet is met wollen draden aan de hoorns vastgemaakt. Om deze draden door te knippen hebben de deelnemers een razet in hun handen, een getand voorwerp. De razetteurs krijgen punten voor het bemachtigen van de rozets, de wollen draden en pompons aan de draden. Forcados houden de stieren met hun blote handen tegen. Toch is ook deze vorm van stierengevechten geen pretje voor de stieren. De stieren worden namelijk getreiterd met agressie en spektakel tot gevolg. Na een course Camarguaise gaat de stieren terug naar de wei. De tocht van de stieren naar de arena wordt de abrivado genoemd (onder) en de gang naar de wei bandido. Vaak komen slechts enkele stieren onder begeleiding van gardians te paard naar de arena. De rest wordt dan met een veewagen vervoerd naar de arena
Stierengevechten vinden o.m. plaats in de arena’s van Arles, Les Saintes-Maries-de-la-Mer, Salin-de-Giraud en Méjanes. Als je niet van dierenleed houdt mijd je zeker de corrida, waarin de stier wordt doorboord en na een ongelijke pijnlijke strijd wordt gedood. In de arena’s worden ook stierenrennen gehouden,’Jeux gardians’. De gewonden die vallen zijn bijna altijd toeristen, dus zorg ook hier dat je weet waaraan je begint mocht je willen deelnemen.
Lokaal eten
Tot de lokale specialiteiten behoren platschelpen (kleine schelpdieren) en stierenworst. Een bekend streekgerecht is de ‘gardiane de taureau.’ Het bestaat uit in rode wijn, kruiden, specerijen, knoflook en sinaasappelschillen gemarineerd stierenvlees dat wordt geserveerd met witte rijst. sommige boeren verkopen lokale producten op hun erven waaronder wijnen, vlees, rijst en zout. Langs de autowegen van de Camargue staan ook diverse winkels met lokale producten. Het kwaliteitslabel voor vlees van de Camarguestier is ‘A.O.C. Camargue’. De traditionele stierenworst bevat omwille van de houdbaarheid ook varkensvlees. Veel boeren wonen in een mas, een traditioneel gebouw voor welvarende eigenaren van een familiebedrijfje.