Aan het einde van de negentiende eeuw waren Nancy, Parijs, Wenen en Brussel richtinggevende art nouveau centra. Deze stijlvernieuwing ontstond rond 1890 en bereikte haar bloeitijd tussen 1895 en 1902. Art nouveau was een reactie op de toen populaire neostijlen, waarin kunstuitingen uit andere tijden als norm werden beschouwd. Deze stijlvernieuwing ging gepaard met het idee dat bij een nieuwe tijd ook een nieuwe kunststijl hoort. In plaats van kunst uit het verleden werd de natuur een richtinggevende inspiratiebron. Nancy behoorde tot de eerste steden waar de art-nouveau zich manifesteerde.
Art nouveau in Nancy
In Nancy is veel te zien en te doen. Op de pagina bezienswaardigheden van Nancy komen diverse toeristische attracties aan bod. De bekendste bezienswaardigheid in Nancy is Place Stanislas. Dit plein maakt onderdeel uit van de achttiende-eeuwse stadsvernieuwingen o.l.v. Emmanuel Héré. Er zijn enkele opvallende overeenkomsten tussen dit barok-project en de werken die gerekend worden tot de school van Nancy, een pioniersbeweging op het gebied van de art-nouveau.
Nancy profileerde zich zeer vroeg als richtinggevend art nouveau centrum. Al rond 1885 voltrokken zich ontwikkelingen in de kunstnijverheid af die het tijdperk van de art nouveau aankondigden. Karakteristiek voor deze kunststijl is het streven naar een totaalkunstwerk en het aangaan van intensieve samenwerking verbanden tussen architecten en (toegepaste) kunstenaars. Emmanuel Héré bracht 150 jaar voordien ook diverse kunsttakken samen binnen één project. Ook de elegantie, vloeiende lijnen en het veelvuldig gebruik van decoratieve motieven is een bindende factor tussen art nouveau en de renovatie o.l.v. Héré. Het is daarom logisch om te veronderstellen dat de werken van Héré en zijn team bijdroegen aan de vroege ontplooiing van art nouveau te Nancy.
Waar is er in Nancy art-nouveau te zien?
Musée de l’École de Nancy is de belangrijkste bezienswaardigheid m.b.t. art nouveau. In dit museum zijn vooral toegepaste kunstwerken geëxposeerd, variërend van meubels tot glaswerk en affiches. De collecties zijn ondergebracht in een fraai huis uit circa 1900. Wie geïnteresseerd is in art-nouveau glaswerk raden we aan om de Daum collectie in het Musée des Beaux-Arts te bezichtigen. Op onze pagina musea Nancy is meer informatie te vinden over beide musea.
Ten noordwesten van het centrum staan diverse art nouveau-panden. Bijzonder fraai is Villa Majorelle. Deze schitterende woning wordt regelmatig opengesteld voor bezichtiging. Informatie daaromtrent is te verkrijgen via het toeristenbureau op Place Stanislas. Bij het toeristenbureau kunnen ze je ook informeren over wandelroutes langs art nouveau panden (al dan niet begeleid). Voor een hapje eten in een schitterend art nouveau interieur kan je terecht in Brasserie Excelcior (1911). Het interieur van dit gebouw is een boegbeeld van de school van Nancy.
De school van Nancy
De school van Nancy was zo’n succes doordat kunstenaars, ambachtslieden en industriëlen elkaar inspireerden, aanvulden en tot grote hoogten brachten. Hun werk had een internationale impact. Emile Gallé was de grondlegger en de belangrijkste drijvende kracht. Hieronder zijn enkele invloedrijke personen uit de school van Nancy bondig belicht.
Emile Gallé (Nancy 1846-1904)
Deze ontwerper uit Nancy wordt beschouwd als de belangrijkste representant van de Franse art nouveau. Hij was de richtinggevend kunstenaar binnen de school van Nancy. Emile Gallé is beroemd om de Gallé-glazen, glaswerk waarin verschillende gekleurde lagen zijn samengesmolten. Hij ontwierp eveneens meubels en sieraden. Ook was hij keramist en graveur.
Lucien Weissenburger (1860-1929)
Deze architect uit Nancy ontwierp meerdere spraakmakende art-nouveau-panden in Nancy. Daartoe behoren Excelsior, Villa Majorelle en zijn eigen herenhuis.
Antonin Daum (1864-1930)
Antonin Daum was een glaswerker die het familiebedrijf Daum internationaal op de kaart zette. Nancy werd door hem en Emile Gallé een centrum waar glaswerkersateliers opbloeiden en elkaar inspireerden. Antonin Daum heeft ook bijgedragen aan de perfectie van nieuwe processen in de fabricage van glas. De glasblazerij Daum heeft zich tegenwoordig toegelegd op design in kristal.
Eugène Corbin (1867-1952)
Deze industrieel speelde een belangrijke rol binnen de school van Nancy als filantroop en verzamelaar. Zijn voormalig huis herbergt Musée de l’École de Nancy.